มนุษย์อันตราย...ดนัย  บัวทรัพย์

โดย...อ. ไมตรี ทรัพย์เอนกสันติ

อย่าฟังเครื่องหลอดของเขา เพราะคุณจะขายเครื่องเสียงเก่าทิ้ง ไม่ว่าหลอด หรือทรานซิสเตอร์!

ขอสารภาพว่า ผมเองก็ชอบเสียงหลอดอยู่ แม้มันอาจจะไม่เที่ยงตรงเป๊ะๆ เท่าทรานซิสเตอร์ มันมีเสน่ห์ของมัน แต่ทุกครั้งที่ฟังเครื่องหลอด ผมพบว่า มันมักเปิดจุดอ่อน 3-4 อย่างของหลอดเสมอ ไม่ว่าเครื่องเสียงหลอดนั้นๆ จะเป็นยี่ห้ออะไร ถูกแพงลิบโลกแค่ไหน

                จนเมื่อได้มีโอกาส ฟังอินทิเกรทแอมป์หลอด ปรี+เพาเวอร์แอมป์โมโน Blox ของเพื่อนที่คุณดนัยเป็นผู้ทำ เล่นเอาผมอึ้ง ช๊อดเลย มันใส่ทุกข้อดีของหลอดบวกทุกข้อดีของทรานซิสเตอร์ อย่างแทบไร้จุดอ่อนใดๆ ที่สำคัญ มันโคตรน่าฟังอย่างยิ่ง ผมเคยฟังอินทิเกรทแอมป์หลอดยี่ห้อฝรั่ง ราคา 1 ล้านบาท (เมื่อ 30 ปีที่แล้ว) เครื่องสูง 1 ศอก กว้างศอกครึ่ง ลึก 2 ศอก เสียงแพ้ของคุณดนัยอย่างไม่เห็นฝุ่น

                ถ้าคุณไม่เกี่ยงเรื่องราคา (ซึ่งก็ไม่ใช่สูงทะลุโลกอย่างของฝรั่งหรือญี่ปุ่น) และรอนานเท่าใดก็ได้ คุณต้องหาเก็บไว้ วันหนึ่งมันจะมีราคาแพงกว่าทอง แพงกว่าเครื่องหลอดเก่าแบรนด์เนมระดับโลกด้วยซ้ำ!

                คุณดนัย เป็นบุคคลที่เก็บตัวมาก ไม่สุงสิงกับใคร ชีวิตอุทิศให้แก่การทดสอบ ทดลองอย่างเข้มข้น ลึกซึ้งระดับลูกบ้า แบบว่าไม่ต้องหาที่ไหนในโลก ไม่รักไม่ถูกใจ ไม่คุยด้วย ไม่ใช่หยิ่ง แต่อ่อนล้าแล้วกับสันดานของมนุษย์คน!

คุณไมตรี    
จุดเริ่มต้นของการมีวันนี้คืออย่างไรครับ

คุณดนัย     
บ้านเกิดผมอยู่อุบลฯ แล้วก็ย้ายมาอยู่ที่นครราชสีมา ตอนอายุ 10 ขวบได้มีโอกาสฟังหูฟังจากวิทยุแร่ เป็นจุดเริ่มต้นของความชอบอิเล็กโทรนิคนับตั้งแต่นั้น ตอน ป.7 ไปฟังเครื่องหลอดโมโนของเพื่อนยิ่งฝังใจ

           ในสมัยก่อนนั้น ที่นครราชสีมา เราสามารถเลือกเรียนสายอาชีพได้ตั้งแต่เราอยู่ ม.3 มีสารพัดช่างให้เลือกเรียน จบแล้วหาเงินได้เลย ตอนเรียนผมไปหาอ่านหนังสือในห้องสมุด อย่างของ อจ.บุญถึง แน่นหนา หนังสือรายเดือนของกรมช่างทหารอากาศ (นภาศัพท์) อจ.สาคร เลื่อนฉวี ตอนเรียน ม.3 ก็มีความรู้ด้านอิเล็กทรอนิกส์พอตัวแล้ว จริงๆ ก็รู้หมดแล้วล่ะ ตอนเรียนก็ทำงานไปด้วย บางทีก็หลบมุมหลับในห้องเรียน พออาจารย์ถาม เพื่อนก็สะกิดปลุก ก็ลุกขึ้นมาตอบได้ ผมซ่อมเครื่องได้แล้วตอนนั้น จนเพื่อนๆ และอาจารย์ยอมยกนิ้วให้ เป็นอันว่าจบ ปวช. ที่นี่ แล้วก็สอบเข้าเทคนิคไทยเยอรมัน เรียนอยู่ 1 ปีตอนค่ำ ตอนเช้าส่งรายงานบริษัทที่ทำงานที่ดอนเมืองด้วย ที่ทำงานหลักที่บริษัท JEBSEN & JESSEN ซึ่งเขาเป็นเอเย่นต์สารพัดสินค้าเยอะมากอย่างเครื่องเสียงก็มี HARMAN, DUAL, B&O, MONARCH, LENCO ทำจนเป็นหัวหน้าช่าง พอถูกให้รับตำแหน่งนี้มันก็เรียนไม่ได้แล้ว ก็เลยเรียนไม่จบ

                                ต่อมาก็ย้ายไปอยู่เซ็นทรัลฯ เป็นช่วงที่คุณวันชัย นายใหญ่เซ็นทรัล ต้องการโละพวกเครื่องหลอด เช่น LUXMAN, TRIO, KENWOOD, ฯลฯ เขามียี่ห้อเครื่องหลอดเยอะ ทำอยู่ 3-4 ปีก็ออกไปอยู่ บีกริมแอนด์โก ขายอะหลั่ยอิเล็กโทรนิกส์ เช่น ให้แก่บริษัท ธานินทร์ (คุณอุดม) ซึ่งสั่งเยอะ ทำงานดีจนบริษัทจะส่งไปอยู่เยอรมันซึ่งไม่ถูกจริตของผม ต่อมาจึงออกและไปทำงานที่ซาอุฯ อีก 3 ครั้ง 3 บริษัท ได้มีโอกาสคลุกคลีกับคนเยอรมันซึ่งเก่งเรื่องลำโพงและแกหนีมาอยู่ซาอุ ก็ได้วิชาการออกแบบดอกลำโพงจากฝรั่งคนนี้

               พอกลับมา ทางเซ็นทรัลฯ ก็มาตามกลับไปดูแลแผนกซ่อม จากการที่เขาลองภูมิ โยนไขควงให้ 1 ด้าม ให้ซ่อมวิทยุที่ระบบสายพานหมุนเข็มเสียกองเป็นภูเขา ก็ไปซ่อมเสร็จหมดแค่ 3 ชั่วโมง เล่นเอาฮือฮากันทั้งแผนก คุณวันชัยจึงเปลี่ยนให้เป็นผู้จัดการฝ่ายช่าง เป็นอยู่อีก 10 ปี ต่อมาขัดแย้งกับ MD ก็เลยลาออก แถมถูกเบี้ยวเงินสะสมด้วย

               ต่อมาก็อยู่ AUDIO CHAIN เอเย่นต์ AIWA โดยการชวนของคุณธวัช ทำอยู่ 4 ปีจนเขาเลิกทำ AIWA

คุณไมตรี                               
อะไรทำให้คุณดนัยมาหลงเสน่ห์ของหลอด หรือเกลียดทรานซิสเตอร์ครับ

คุณดนัย                
ไม่ใช่อย่างนั้นครับ อย่างตอนนี้ก็กำลังออกแบบระบบเสียงทรานซิสเตอร์ให้เสียงดีสู้หลอดให้ได้ ผมจะหนักมาทางระบบเสียงอนาลอก ไม่ยุ่งกับระบบดิจิตอล

คุณไมตรี  คุณดนัยทำเครื่องหลอดออกไปเยอะแค่ไหนครับ

คุณดนัย ถ้าเป็นรุ่นพื้นๆ เล็กๆ ก็เยอะครับ ถ้าเป็นอินทิเกรทหลอดระดับไฮเอนด์ก็มีมากกว่า 20 ตัวแล้วครับ

คุณไมตรี   คุณดนัยมีหลักการออกแบบเครื่องหลอดอย่างไรครับ

คุณดนัย 
ประการแรกสุด ผมจะถามสไตล์การฟังของผู้จะซื้อที่จะให้ผมทำให้ จากความต้องการนั้น ทำให้เราเลือกวงจรที่จะเหมาะกับเขาได้ แล้วก็เลือกหลอดที่จะใช้เป็นอันดับต่อไป ท้ายสุดมาจูนเสียงเมื่อประกอบลงแท่นจริงๆ อีกที

คุณไมตรี 
ทราบมาว่า คุณดนัยค่อนข้างเลือกลูกค้า เพราะอะไรครับ

คุณดนัย                
ก็อย่างที่เรียนให้ทราบแล้ว ผมต้องทราบความต้องการของลูกค้าก่อนว่าชอบสไตล์เสียงแบบไหน แนวไหน คือถ้าทำออกมาแล้วไม่ถูกใจเขา ผมก็ไม่อยากรับเงินเขาครับ

คุณไมตรี
แล้วแนวไหนที่คุณดนัยถนัด

คุณดนัย
ผมทำได้หมดครับ ยกตัวอย่างสมัยอยู่เซ็นทรัล ONKYO ก็ยังมีสไตล์เสียงผู้ดีคือตระกูล Classic กับสไตล์วัยรุ่นคือ Popular

คุณไมตรี
มีคนบ่นว่า เครื่องหลอดของคุณดนัย ราคาค่อนข้างสูง เป็นเพราะเหตุใดครับ

คุณดนัย
ทุกเครื่องที่ทำ เครื่องสุดท้ายจะต้องดีกว่าเครื่องก่อนหน้านั้น ผมจะไม่หยุดนิ่ง จะทดสอบ ทดลองโน่นนี่ ไม่จมอยู่กับที่ ว่าทำอย่างไรจะให้ดีขึ้นไปอีก ผมลองผิดถูกเยอะมาก เป็นต้นทุนทั้งนั้น ค้นพบอะไรใหม่ ความคิดใหม่ สิ่งดีกว่าใหม่ๆ ก็จะใส่เข้าไป มันเหมือนทำเครื่องต้นแบบทุกเครื่อง เป็นงานวิจัย งานปั้นใหม่เสมอ ของคุณจะมีเครื่องเดียว ชิ้นเดียวในโลก เหมือนทำงานศิลป์ทีละชิ้น HANDMADE สุดๆ ครับ ถ้าได้มาเห็นผมทำงานจะไม่บ่นว่าแพงเลย ผมมีรายการจดไว้หมดว่า ใช้อะหลั่ยอะไรไปบ้าง ผมจดละเอียดยิบ (เอาสมุดจดเล่มที่ 12 ให้ดู เห็นแล้วอึ้ง โอ้โห จดไว้หมดทั้งวงจรที่ออกแบบใช้ การประกอบจริง ปัญหาที่เกิด การแก้ ชิ้นส่วน อะหลั่ยละเอียดยิบ เรียกว่า ถ้าเครื่องมีปัญหาก็เปิดดูประวัติเครื่องนั้นๆ ได้เลย... คารวะเลยครับ)

คุณไมตรี
(ที่น่าประทับใจคือ ราคาที่คุณดนัยรับงานมา 75-80% คือค่าของทั้งหมด ส่วนค่าแรง ค่าประกอบ ค่าวิจัย แค่ 15-20% เท่านั้นเอง กับการทำงานชิ้นหนึ่งนานนับเดือนๆ บางชิ้น 6 เดือน! คุณดนัยเป็นคนสมถะมาก อยู่ตัวคนเดียว บ้านชั้นเดียว ขึ้นรถเมล์ รถสองแถว รถตู้ เรียบง่าย ติดดินจริงๆ)

คุณไมตรี
ทราบว่าคุณดนัย ผ่านวงจรหลอดมาเยอะมากๆ เรียกว่า แค่ชำเลืองตาดูเครื่องหลอดใด ก็เดาได้เลยว่า เสียง อากัปกิริยาจะออกมาหมู่หรือจ่าอย่างใด

คุณดนัย
ครับ ขนาดเครื่องหลอดของนอกดังๆ ก็ยังออกแบบอย่างไม่รู้จริง ทำมาผิดๆ สำหรับผม จะต้องเข้าใจทุกหลอด ทุกชิ้น การตั้งการทำงานให้แก่มัน ว่าเราต้องการอะไร มันจะให้ได้ถึงระดับไหน ข้อดีข้อเสีย วิธีแก้ไข คือผมจะนำทุกชิ้น ทุกวงจร มาคิดอย่างองค์รวม ว่าผลรวมมันจะออกมาอย่างไร คือต้องเข้าใจตั้งแต่ ก.ไก่ ถึง ฮ.นกฮูก อ่านเกมส์ทะลุขาด

คุณไมตรี
มีเทคนิคอะไรที่ทำให้เครื่องหลอดเสียงดี

คุณดนัย
อันดับแรกสุดคือ ต้องเลือกวงจรที่จะใช้ให้ถูก จะเป็น Push Pull หรือ Single End อันดับรองลงไปคือ ชนิด คุณภาพของหลอดที่จะใช้ การปรับ Bias ให้ถูกต้อง ไม่มีการใช้แผงวงจร ผมจะใช้แบบเชื่อมต่อจากขาถึงขา จุดเชื่อมต่อก็ต้องเลือก การจัดวางตำแหน่งหลอด ตำแหน่งหม้อแปลงไฟ ตำแหน่งหม้อแปลงขาออก ทั้งหม้อแปลงไฟ AC/DC หม้อแปลงขาออก ผมพันเองหมด (ระดับโคตรเทพ) ซึ่งเทคนิคเยอะมาก ต้องละเอียดอ่อน พิถีพิถันจริงๆ ต้องไม่มีฮัมเลย

คุณไมตรี
อย่างกล่องภาคปรี PHONO หลอด ซึ่งปกติเป็นผลิตภัณฑ์ปราบเซียนจริงๆ ไม่แน่จริงอย่าแหยม คุณดนัยก็กล้าทำออกมาซึ่งสร้างความฮือฮาสุดๆ ค้างงานสั่งทำเพียบ

คุณดนัย
เครื่องหลอดผมจะทำมาให้ลูกค้าปรับไฟ ปรับ BIAS เองได้ เพื่อเลือกอัพเกรดหลอดให้สูงขึ้นไปอีก (ปกติหลอดที่ให้มาก็อยู่ในมาตรฐานหูทองกันแล้ว)

คุณไมตรี  ปัจจุบัน คุณดนัยทำเครื่องหลอดอะไรบ้างครับ

คุณดนัย    มีปรี PHONO, ปรี, เพาเวอร์แอมป์ MONO BLOX, อินทิเกรทแอมป์

คุณไมตรี   คุณดนัยอยากฝากอะไรให้แก่แฟนๆ บ้างครับ

คุณดนัย
ผมไม่ใช่พ่อค้า จริงๆ ไม่รับงานใด ปัจจุบันก็มีงานซ่อมพอเลี้ยงตัวเองไปได้ งานสั่งทำต้องรอได้ ผมบอกไม่ได้ว่าจะเสร็จเมื่อไร เพราะทุกเครื่องผมจะทำอย่างสุดฝีมือในเวลานั้นๆ ถ้ารอได้ก็พอคุยกันได้ ถ้ารอไม่ได้ก็ไม่รับ ก็เท่านั้นครับ ผมมันคนง่ายๆ