ช๊อคกับJBL Paragon

โดย...อ. ไมตรี ทรัพย์เอนกสันติ

ลำโพงตำนาน JBL Paragon ทำออกมาเมื่อประมาณ 50 ปีมาแล้ว ถือเป็นลำโพงที่คลาสสิคและสวยที่สุดในโลก เป็นความฝันอันสูงสุดของนักเล่นเครื่องเสียงรุ่นพ่อสมัยนั้น ราคาตอนนั้นซื้อรถเบนซ์ เก๋งรุ่น 190 D ได้ 1 คัน อย่างไรก็ตาม ความสวยหรูนะเรื่องหนึ่ง คุณภาพเสียง เป็นอีกเรื่อง เทียบกับลำโพงดีๆในปัจจุบันไม่ได้เลย ความที่พารากอนเป็นลำโพงปากแตร(ดอกกลาง) ระบบเบสตู้เปิดปากแตรแบบท่อวกวนจากในตู้พับวนมาออกหน้าตู้ ดอกแหลมเล็กเหนือปากแตรดอกกลาง การที่ดอกแหลมความไวสูงมากถึง112 dB. ดอกกลาง 118dB, ดิกทุ้ม 125 dB ทำให้พารากอนกินวัตต์ต่ำมาก ความไวทั้งระบบน่าจะเกิน 100dB ซึ่งตามทฤษฏี ทุ้มจะตกลงเร็วมาก ตรงกับการวัดทดสอบ ทุ้มของพารากอนจึงมีแต่ทุ้มตอนบน ขาดทุ้มลึก ตั้งแต่ 100 Hz ลงไปหายหมด เสียงโดยรวมจึงออกแข็ง กระด้าง กลางที่พ่นลมผ่านปากแตร จึงขาดความโปร่งพริ้วทะลุเปิดใส. แหลมที่ตอบสนองความถึ่ได้น่าจะไม่เกิน20 KHz ขณะที่เสียงโปร่งพริ้ว คมชัด มีรายละเอียดหยุมหยิมได้ต่องการความถี่สูงที่ไปได้ถึง30KHzขึ้นไป จึงไม่ต้องหวังเสียงปลายแหลมที่สด กรุ้งกริ้งประกายระยิบระยับจากพารากอน

การที่ลำโพงซ้าย ,ขวา รวมอยู่ในตู้เดียวกัน อาจทำให้การแยเสตอริโอไม่กว้างเท่าที่ควร เป็นดังที่บ่นกันว่า เสียงของพารากอน จมอยู่หน้าตู้ กองๆอยู่แถวนั้น ไม่โอ่อ่าเป็นเวทีเสียง ทั้งหมดทั้งสิ้น คือนิสัยของพารากอน ที่ทุกเจ้าของมราบกันดี และต้องยอมรับ ไม่ว่าเอาไปเล่นกับแอมป์อะไร

จนเมื่อเดือนที่แล้ว ได้มีโอกาสไปฟังชุดเครื่องเสียงหนึ่ง แล้วก็ต้องตกใจ แน่นอน ลำโพงคือ JBL Paragon รุ่นออกมาแรกๆสุด เป็นสติกเกอร์ ไม่ใช่แถบโลหะ พารากอนคู่นี้ เปลี่ยนสายคร่อมเสียงภายนอกด้านหลังตู้ โดยเฮียหั่งจอมดัดแปลงผู้เฒ่า สายไฟ สายเสียงของเฺฮียทั้งหมด ซึ่งก็ราคาปานกลางชาวบ้าน ไม่ได้แพงลิบโลกอะไร ปรีหลอด เพาเวอร์แอมป์ หลอดโมโนแยกกล่องจ่ายไฟรุ่นแรกสุดของ Flutterman OTL-1 เครื่องเล่นCD เป็นทรานส์ปอร์ตของMUSIC HALL สองหมื่นกว่าบาท DAC ทรานส์ซิสเตอร์ 3 หมื่นกว่าบาท พูดง่ายว่าๆม่ใช่ของซุป้ปอร์ไฮเอนด์อะไร ที่แพงหน่อยก็Supet Tweeter ของ ELAC 8 หมื่นกว่าบาท รุ่นที่กระจายเสียง. "ออกรอบตัว" วางอยู่บนพารากอน ซ้าย. ,ขวา เสียงที่ได้ ไม่มีกลิ่นอายข้อเสียต่างๆของพารากอนที่กล่าวแล้วเลย ! เหมือนฟังลำโพงสมัยเก่า อย่าง McIntosh, BOZAK, หรือ PROAC วางพื้น ,หรือ ATC SCM 50 เสียงทั้งหมดกลมกล่อม มีเนื้อหนังดีแต่ไม่เกินเลย ทุ้มแน่นพองาม ทิ้งตัวลงพื้นห้องได้บางคนั้ง ลงลึกประมาณ45 Hz. กลางออกอุ่นผ่อนคลาย แหลมครบ ไปได้สูงระดับ30KHz ทำให้เสียงสดขึ้น ชัดขึ้น ทุกความถี่เสียง ราบรื่น มีทรวดทรงที่ไมาเลวเลย เสียงฉับพลัน ตอบสนองฉับไว เสียงโดยรวม อิสระ หลุดตู้ได้ดีมาก ลำโพงล่องหนหายไป เหมือนไปชมการแสดงสดสไตล์ผู้ดี

สรุป ชุดนี้เสียง การแยกมิติ ที่ทางตำแหน่งเสียง ดีผิดคาดอย่างยิ่งกับพารากอน เปิดเพลงลูกทุ่งเก่า ร้องโอ้โหได้เลย

เอาตุ๊กตาผ้ามาวางด้านหลัง ดอกซุปเปอทวีตเตอร์ ELAC เพื่อลดเสียงแหลมสะท้อนจากกำแพง เอาหมอนอิง มายัดช่องว่างใต้ตู้ลำโพง ลดการก้องอู้ใต้ตู้ ทำให้สุ้มเสียงชัด สด กรุ้งกริ้งขึ้น ตำแหน่งชิ้นดนตรีโฟกัส ชัด ขึ้น เสียงหลุดตู้ดีมาก กว้าง ลอยออกมา ลึกไปหลังเวที สูงเหนือตู้เป็นเมตร