"จับปูใส่กระด้ง ในการจูนเครื่องเสียง"

โดย...อ. ไมตรี ทรัพย์เอนกสันติ

มีแฟนคลับที่เหนียวแน่นและมีพระคุณท่านหนึ่งให้ข้อคิดที่ดีมากเรื่อง การจูนเครื่องเคียง( accessories) ท่านแปลกใจว่า 
 1. นำเครื่องเคียงชิ้นหนึ่งมาช่วยเพิ่มคุณภาพเสียงให้ชุดเครื่องเสียงปัจจุบันที่ใช้อยู่  สมมุติหมุนหาทิศทางของการวางแล้ว ได้ผลเป็นที่น่าพอใจขึ้น
2. ต่อมา นำเครื่องเคียงอีกชิ้นมาช่วยจูนเพิ่มเติมเช่น จะลองดูว่า ต้องวางคว่ำหรือวางหงายดี ปรากฏว่า ต้องวางหงาย
3.   ลองกลับไปจูนเครื่องเคียงชิ้นแรกใหม่ อ้าว ต้องหมุนหาทิศใหม่ 
 4.  งง ?!   ทำไมจึงต้องเปลี่ยนทิศไป
 5.  ไหนๆ ก็ ไหนๆ  ลองวางเครื่องเคียงชิ้นที่ 3  ไล่หาตำแหน่งวางแถวๆใกล้เครื่อง เล่นCD  พอได้ตำแหน่งที่คิดว่าดีแล้ว กลับพบว่า จากข้อ 2 ที่วางคว่ำอยู่ กลับต้องวางหงาย 
 6.  ดับเบิ้ล งง ?!

แสดงว่า จูนอะไรลงตัวไปแล้ว ก็วางใจไม่ได้อย่างนั้นหรือ ?
คำตอบคือ:
ตอนจูน เรายังฟังได้ไม่แม่นจริง ไม่ได้เช็ค absolute phase ( การขยับ เข้า-ออก ของกรวยลำโพง ยังผิดคือขยับดันอากาศเข้าตู้ )   ต้อง ฟัง ตรวจสอบให้ครบทุกแง่ทุกมุม ทั้งสุ้มเสียง เสียงผิว (texture) น้ำเสียงสมจริงหรือไม่   ( harmonic content)  เสียงตื้อไหม การสวิงค่อย-ดังเป็นอย่างไร อั้น ตื้อ หรือไม่  ตอบสนองฉับไวแค่ไหน(transient response) เสียงโด่งขึ้นหรือหุบตกตรงไหน  ความกังวานของแต่ละชิ้นดนตรี และเมื่อรวมทั้วง ทรวดทรงเสียงเป็น3D แค่ไหน ได้กับทุกๆความถี่หรือไม่  ตำแหน่งชิ้นดนตรี เวทีเสียง สูง-ต่ำ ตื้น-ลึก กวัาง-แคบ-โอบ  การสวิงกระหึ่มทั้งวง ( dynamic range) และแต่ละชิ้นดนตรี ( dynamic contrast)  ความเป็นดนตรี  เสียงเป็นอีเล็คโทนนิคส์ขึ้นหรือไม่  เสียงเกลี้ยงสะอาดหมดจดไร้เสี้ยนสาก ปลายแหลมไม่เจึ้ยวจ้าวสะบัดป้วแลเจ็บหู

" ทั้งหมด " นี่ คือทุกแง่มุมที่จะต้องนำมาใช้พิจารณาเลือก หา แต่ละทิศทาง  แต่ละ ตำแหน่งการวาง และ อื่นๆ !!!!

จะว่าไปแล้ว คำเตือนนี้ยังต้องใช้ในการออกแบบ ทั้งอุปกรณ์เครื่องเสียงหลัก และ เครื่องเสียงเสริมด้วย ถ้าไม่ตรวจสอบทุกแง่ ทุกมุมอย่างนี้ ก็จะเข้าสู่่ไม่รู้จบดังที่กล่าวไมตอนต้น่  แต่ถ้าคิดจะทำเครื่องเสียงหรืออุปกรณ์เสริมที่จงใจใส่บุคคลิคส่วนตัวลงไป ไม่สนใจความถูกต้องเที่ยงตรงเป็นธรรมชาติ เพื่อให้เสียงเตะหู แต่ไม่ยั่งยืน นั่นก็อีกเรื่องหนึ่ง