ผลทดสอบ เชื่อได้แค่ไหน

โดย...อ. ไมตรี ทรัพย์เอนกสันติ

?????? ผู้ที่อ่านบทความรายงานทดสอบจะมีอยู่ 3 ประเภท คือ

1.??? กำลังสนใจจะชื้อผลิตภัณฑ์นั้น จึงอยากทราบข้อวิจารณ์ ความคิดเห็นของผู้ที่ได้มีโอกาส ลองเล่น ลองฟัง ลองสัมผัส เพื่อเป็นข้อมูลในการตัดสินใจจ่ายเงินซื้อ

2.??? ผู้ที่สนใจในเทคโนโลล่ของผลิตภัณฑ์นั้น ทำนอง หาความรู้ในเชิงวิชาการภาคปฏิบัติ หรือ รู้เอาไว้คุย คือตัวไหนก็รู้หมด แต่ไม่เคยเล่นจริง

3.??? ผู้ที่อยากได้ผลิตภัณฑ์นั้นๆ แต่ไม่มีกำลังซื้อ การได้อ่านบทความทดสอบ ทำให้เขาเข้าสู่จินตนาการแห่งความฝัน ดุจได้เล่น สัมผัสจริงๆ คือ ขายฝัน

บทความทดสอบ จึงเป็นสิ่งที่ขาดไม่ได้ของสื่อเครื่องเสียง ไม่ว่าสื่อออนไลน์ หรือสื่อสิ่งพิมพ์ นักวิจารณ์เองก็มีหลายระดับ ต่างมุมมองและวิสัยทัศน์และทัศนคติ บทความทดสอบผลิตภัณฑ์จึงรับใช้บุคคล 3 ฝ่าย คือ

?????? 1.??? เจ้าของสื่อ บทความนี้สร้างความโด่งดังของสื่อได้ และแน่นอน เป็นตัววัดความน่าเชื่อถือของสื่อนั้นๆ (นักวิจารณ์นั้นๆ) อันทำให้หาโฆษณา, สปอนเซอร์ ได้ง่ายขึ้น

?????? 2.??? สร้างอิทธิพลให้นักวิจารณ์ ยิ่งถ้าเป็นสื่อที่มียอดพิมพ์สูง หรือมีคนเข้ามาเปิดดู(อ่าน)เยอะ นักวิจารณ์นั้นยิ่งแทบจะชี้เป็นชี้ตายให้กับผลิตภัณฑ์นั้นๆได้เลย ถ้านักวิจารณ์นั้นมีจรรยาบรรณ จริยธรรมไม่ลำเอียง ดีก็ว่าดี เลวก็ว่าเลว เที่ยงตรงเป็นไม้บรรทัด แม้ว่าอาจมีผลประโยชน์แอบแฝง มันก็โอเค จบ (มันไม่ถูกต้อง ที่นักวิจารณ์ที่มีคุณธรรม ซื่อสัตย์ จะต้องตายอย่างอดอยากเหมือนหมาข้างถนน)

?????? 3.??? แฟนคลับ ผู้เข้ามาอ่าน ผู้ซื้อสิ่งพิมพ์มาดู ตรงนี้ แน่อยู่แล้ว เพราะเป็นจุดประสงค์ เป้าหมายของการ มีรายงานทดสอบ

?????? ปัญหาก็คือ รายงานทดสอบ เชื่อได้แค่ไหน

?????? สาเหตุที่สั่นคลอนความศักดิ์สิทธิ์ ความน่าเชื่อถือ ของรายงานทดสอบ คือ

1.??? ความลำเอียงส่วนตัว หรือ การไม่ชอบนิสัยของผู้นำเข้าผลิตภัณฑ์นั้นๆ เป็นเรื่องของจิตใจ โมหะล้วนๆ? จะด้วยที่มาที่ไป สาเหตุใดก็ตามที่กินแหนงแคลงใจกันอยู่

2.??? อามิสสินจ้าง ให้ช่วยเชียร์ผลิตภัณฑ์นั้นๆ หรือถล่ม หรือเผาผลิตภัณฑ์คู่แข่ง เป็นเรื่องของธุรกิจล้วนๆ? ฟาดฟันกันให้ตายไปข้างหนึ่ง

3.??? ข้อ 2 และ 3 เป็นการบงการ จากเจ้าของสื่อเอง ที่มีผลประโยชน์ทับซ้อนและมาควบคุมนักวิจารณ์อีกที

4.??? ความเก๋าของนักวิจารณ์เอง ว่าระดับเทพ หรือระดับแบกับดิน การเป็นนักวิจารณ์เป็นเรื่องยากมาก ต้อง ถึงพร้อมทั้งความรอบรู้ ต้องรู้จริงๆ รู้ลึก หลากหลายด้วยประสบการณ์ ต้องรอบคอบทุกแง่มุม และ มุมมอง ต้องวิจารณ์อย่างวิเคราะห์ได้ ไม่ใช่สักแต่ชมหรือติ แต่ไม่รู้เหตุผลที่มาที่ไป ต้องมีใจเปิดกว้าง? มีจรรยาบรรณ คุณธรรม เหนือสิ่งอื่นใด ต้องฟังเป็นระดับเทพ มีนักวิจารณ์หลายท่าน ทั้งไทยละเทศ ที่ปล่อยไก่ตัวโต อย่างไม่น่าเป้นไปได้หรือไม่น่าให้อภัย (น่าจะมีเรื่องเงินทองเข้ามาเกี่ยว) มีอคติต่อนักวิจารณ์รุ่นพี่ มุ่งแต่ทำอะไรที่ขัดง้างตรงข้ามกับรุ่นพี่ (ที่เขามาถูกต้องดีแล้ว) เรียกว่า ผันตัวมาเป็นนักวิจารณ์เพื่อหาเงิน หาชื่อเสียง ไม่สนใจความถูกต้อง

5.??? นั่งเทียนเขียน คือแทบจะ หรืออาจจะ ไม่ได้ทดสอบอะไรจริงจัง เอาแค่ได้เคยเล่นจริงแค่นั้น ไม่ล้วงลูกลึก วิเคราะห์วิจัย ทำแบบผ่านๆ ขอไปที เพื่อเอาใจสปอนเซอร์เท่านั้น พูดไปทำไม มีบางทีนักวิจารณ์เอง ก็ฟังไม่เป็น ฟังแบบเข้าใจอะไรผิดๆ ไม่เก่งจริงๆ ยิ่งฟังยิ่งงง วกวนจนเข้าป่า ออกทะเล เลยต้องดำน้ำไป

6.??? จำขี้ปากฝรั่งมาแปลเป็นไทย ในรายงานทดสอบจากสื่ออื่น โดยตัวสื่อเองมิได้ทดสอบเอง ความน่าเชื่อถือจึงเป็นฝีมือของการแปล และตัวต้นฉบับเอง ว่าเที่ยงตรง มีกึ๋นแค่ไหน มองดูแล้ว เหมือนนักวิจารณ์บ้านเราหรือสื่อบ้านเรา ไร้ศักดิ์ศรีที่ลอกคนอื่นมาแปล คิดในแง่นี้ก็น่าอาย น่าเศร้า เดินเชิดหน้าคุยกับผู้ผลิตที่แวะมาเยี่ยมตัวแทบไม่ได้เต็มหน้าเต็มตา แต่ถ้าคิดในอีกแง่หนึ่ง ถ้าเป็นสินค้าราคาแพงลิบหรือผู้นำเข้ามีมาชิ้นเดียว หรือยังไม่ผ่าน? สมอก. (แอบนำเข้ามาขาย) ทางตัวแทนก็คงให้ผลิตภัณฑ์หยิบยืมไปทดสอบได้ นักวิจารณ์เองก็ไม่อยากเสี่ยง เกิดของเขามีตำหนิ ริ้วรอยขึ้นมา ก็รับผิดชอบไม่ไหว หรือนักวิจารณ์ไม่สะดวกที่จะยกผลิตภัณฑ์ที่ตั้งหนักเป็นกิร้อยกิโลขึ้นไป หรือใหญ่โตคับห้องฟัง ไป?????? ทดสอบได้ อีกทั้งผู้นำเข้าก็ไม่อยากเสี่ยงให้ไปทดสอบด้วย สุดท้าย เชื่อขี้ปากฝรั่งนักวิจารณ์

พูดตามตรง กว่า 40 ปีที่ผมติดตามรายงานการทดสอบของฝรั่งจากหลากหลายค่าย มาวันนี้ที่ผมบรรลุแล้ว บอกได้เลยว่า คำวิจารณ์ของพวกเขากว่า 90% เชื่อไม่ได้ ผิดพลาดหมด เกือบทั้งหมดเป็นเรื่องธุรกิจล้วนๆ! ผลิตภัณฑ์ทำมา พิกล พิการ ผิดพลาด ยังยกย่องให้เป็นผลิตภัณฑ์แห่งปี ขึ้นปกนิตยสารด้วย? (เจอบ่อยมาก ทุกปี) คิดได้ 2 อย่าง รับทรัพย์ หรือ ฟังไม่เป็น (ผมเล่นเครื่องเสียงตั้งแต่อายุ 12 ปี ปัจจุบัน 63 ปี นักวิจารณ์ฝรั่งพวกนั้นยังเป็นวุ้นอยู่เลย รุ่นลูกทั้งนั้น ผมเคยถกเถียงกับฝรั่งนักออกแบบ? จนพวกเขาอึ้ง พูดไม่ออก ไปไม่เป็นมาแล้ว ส่ง e-mail แจ้งไปโรงงาน บอกจุดบกพร่องของผลิตภัณฑ์? ก็เงียบกัน ไม่มีบริษัทไหนกล้าตอบกลับมา)

อีกหนึ่งที่ดูเหมือนเป็นทางออก คือ คำวิจารณ์จากผู้ซื้อไปเล่น หรือมีประสบการณ์การใช้งานมาแล้ว ซึ่งจะพบได้ทั้งจากจดหมายถาม-ตอบ และโดยเฉพาะจากกระทู้ในอินเตอร์เน็ต

?????? มองเผินๆ ดูเหมือน คำวิจารณ์ของมวลชน น่าจะเชื่อถือได้มากที่สุด!? เพราะน่าจะปราศจากผลประโยชน์นอกใน อคติใดๆ ยิ่งมากคำวิจารณ์ต่อผลิตภัณฑ์ชิ้นนั้นๆ ยิ่งมั่นใจได้ว่า ไม่พลาด.....ใช่ไหม

?????? เหตุที่ควรเชื่อคำวิจารณ์ของมวชลชน

1.??? น่าจะไม่มีเรื่องผลประโยชน์แอบแฝงเข้ามาเกี่ยว เพราะพวกเขาต่างได้เสียเงินซื้อผลิตภัณฑ์นั้นมาครอบครองใช้อยู่แล้ว

2.??? ผลิตภัณฑ์ยี่ห้อ, รุ่นเดียวกัน ถูกใช้งานภายใต้หลกหลายสภาวะ สถานการณ์ กับหลากหลายชุดที่มันเข้าไปร่วมอยู่ แน่นอน ย่อมมีหลากหลายคำวิจารณ์ จากหลากหลายชุด หลากหลายเจ้าของ ถ้ามีคำวิจารณ์ไหนที่ออกมาเหมือนกัน แนวเดียวกัน จากหลากหลายชุดเหล่านั้น ก็น่าจะพอสรุปได้ว่า ผลิตภัณฑ์นั้นคงมีบุคลิกเป็นไปตามนั้นได้

อย่างนั้นเราจะสรุปได้หรือไม่ว่า คำวิจารณ์จากมวลชนผู้ใช้งานจริง น่าเชื่อถือที่สุด มากกว่าคำวิจารณ์จากนักวิจารณ์ตามสื่อต่างๆด้วยซ้ำ

?????? ดูเผินๆมันก็ยุติธรรมดี และควรออกมาอย่างนี้ คำวิจารณ์ของมวลชนในโลกของความเป็นจริง ชีวิตไม่ได้ง่ายขนาดนั้น อย่าลืมว่า เรื่องของเสียง (อาจจะภาพด้วย) เป็นอะไรที่ละเอียดอ่อนและลึกซึ้ง สลับซับซ้อนอย่างยิ่ง

ปัญหาของคำวิจารณ์มวลชนคือ

1. ??????พวกเขาฟังเป็นแค่ไหน มีนักเล่นน้อยคนมากที่จะฟัง(ดู) เป็นอย่างแท้จริง อย่าว่าแต่ผู้บริโภคเลยต่อให้นักวิจารณ์อาชีพจะหาคนฟังเป็นจริงๆ ระดับเทพ ก็แทบหาไม่ได้แล้ว ที่เห็นเดินกันขวักไขว่ในงาน ส่วนใหญ่ท่าดีทีเหลว วางฟอร์ม ชูคอไปอย่างนั้น แล้วจะไปคาดหวังอะไรกับคำวิจารณ์จากนักเล่น ต่อให้มีเป็นสิบที่ยอมเผยตัววิจารณ์เข้ามาก็ตาม (ถ้ามีหลายสิบ เป็นร้อย ก็ยัง????? มีโอกาสได้กลุ่มนักเล่นที่ฟังระดับเทพได้ เข้ามาวิจารณ์ ถ้า 3-4 คนวิจารณ์ละก็ หมดหวัง)
2. ???????สภาพแวดล้อม เงื่อนไขสถานการณ์ของการเล่น (ดู) ก็ต่างกันไป ไม่มีเลยที่จะเหมือนกันได้
3. ???????ทักษะ ฝีมือ ความพิถีพิถัน รอบรู้ รู้ลึก ในการจัดชุด ก็ต่างกันแบบสุดกู่ จนถึงคล้ายกันมากน้อยต่างกันไป
4. ???????รสนิยม ความชอบ แตกต่างกันไป สิ่งที่เที่ยงตรงอาจไม่ถูกใจบางคนเลยก็ได้
5. ???????การจัดชุด (set up) มีผลมหาลเกินคาด การขยับ จับแยก ฟังตรวจสอบ, ย้ายที่ทาง อุปกรณ์ข้างเคียงเสริม ห้องฟัง อคูสติคของห้อง สิ่งรบกวนแวดล้อม (ความเงียบสงัด/หนวกกหู), ระยะไฟบ้าน, คลื่นวิทยุ (RF) กวน, WIFI/มือถือ/PC ล้วนมีผลอย่างแรงทั้งสิ้น การขยับปรับเปลี่ยนบางทีน้อยนิดมาก แต่กลับมีผลมหาศาล แบบว่า หนังคนละม้วนเลย ตัวอย่าง ลำโพง แค่ขยับ? ??? เอียงต่างกัน 1 องศา เสียง, มิติที่ได้ ต่างกันได้ 60% เลย กางวางซ้อนเครื่อง, การวางเครื่องติดกันการวางเครื่องบนฐานที่ไม่แน่นพอ การมีตัวป่วนในห้อง ไม่ว่ารีโมทไร้สาย, รีโมทแอร์, รีโมท? เปิดปิดไฟ, ระบบหรี่ไฟในห้อง, โทรศัพท์มือถือ, โทรศัพท์ไร้สายบ้าน, PC/โน๊ตบุ๊ค เครื่องเล่นเกมส์, จอ LCD ตำแหน่งการติดตั้งเครื่องปรับอากาศ การตีลมนลำโพง ความเงียบสงัด, ?????? การก้อง, สะท้อนของห้อง, การใส่นาฬิกาข้อมือ, การ์ดแม่เหล็กในกระเป๋าเสื้อ, การมีตัวกรองไฟทั้งใช้และเสียบสายไฟคาไว้กับเครื่องกรอง แต่ไม่ได้ใช้ผ่าน (ต่อให้ปิดด้วย) การมีนาฬิกา? ไฟฟ้าข้อมือ, แขวนผนัง, กลิ่นภายในห้อง รูเต้าเสียบตัวเมียที่กำแพง (อยู่สูงหรือต่ำ) ทิศทางสายไฟ AC ที่มายังห้องฟัง การขันน๊อตที่แผงสะพานไฟรวม ขันแน่นหรือหลวมแล้ว แถวนั้นมี??????? WIFI/คลื่นสถานีวิทยุ-โทรทัศน์, เคเบิ้ล, เสากระจายสัญญาณมือถือ ฯลฯ เหล่านี้ล้วนมีผลหมด? ผมกล้าพูดได้เลยว่า การจัดชุดจูนชุดที่เป็นงาน กับไม่เป็นงาน ผลดีต่างกันได้เป็น 100% (ร้อยเปอร์เซนต์) เพราะฉะนั้น คำวิจารณ์ปวงชนจึงไม่แม่นจริง แค่คร่าวๆเท่านั้น ไม่มีทางสู้?? การทดสอบ วิจารณ์ของนักวิจารณ์ระดับเทพ ทุกแง่มุม ทุกมิติแห่งความเป็นไปได้เลย

แล้วก็มาถึงบทสรุปของหัวเรื่องที่จ่าไว้

?????? การทดสอบ เชื่อได้แค่ไหน

?????? คำตอบ คือ จะเชื่อได้กรณีเดียว เมื่อ

1.??? ผู้ทดสอบมีหูระดับเทพ ตกผลึกด้วยประสบการณ์และความรอบรู้ทั้งกว้างและลึกซึ้ง มอง, ฟัง, คิด อย่าง 360 องศา สามารถวิเคราะห์สาเหตุแห่งผลที่ได้ สามารถอธิบายได้ด้วยเหตุผลทางวิทยาศาสตร์และวิศวกรรม

2.??? ผู้ทดสอบระบุรายละเอียดของอุปกรณ์อื่นๆที่นำมาเข้าชุดร่วมทดสอบด้วย อุปกรณ์เสริม อุปกรณ์ข้างเคียง การจัดการในทุกๆจุดเพื่อตัดประเด็นของความผิดพลาด การถูกรบกวนออกหมด ทั้งในรูปอคูสติกและทางไฟฟ้า การติดตั้งก็เป็นไปตามกฎและหลักทางปิสิกส์ อธิบายได้ทุกขั้นตอน

3.??? ไม่ใช้อุปกรณ์อื่นๆที่มาเข้าชุดร่วมทดสอบ และอุปกรณ์เสริม, ข้างเคียง ที่มีราคาสูงลิบลิ่วเกินจริง (อุปกรณ์พวกนี้ ยิ่งแพง ยิ่งมีบุคลิกส่วนตัวแรกล้า กลายเป็นกลบ ปิดบัง บิดเบือนบุคลิกแท้จริงของ อุปกรณ์ที่จะทดสอบ

ถ้าไม่ครบองค์ 3 ที่แจกแจงมานี้ ก็อย่าหวังว่า การทดสอบ รายงานทดสอบนั้นๆ จะตีแผ่เข้าถึงตัวตนแท้จริงของ อุปกรณ์ที่ถูกนำมาทดสอบได้ และบทความทดสอบก็ไม่มีค่ามากไปกว่า กระดาษเปื้อนหมึก