การเลือกซื้อเครื่องเสียงไฮเอนด์

โดย...อ. ไมตรี ทรัพย์เอนกสันติ

จำเป็นต้องเล่นเครื่องเสียงไฮเอนด์หรือไม่ ? ก่อนที่จะตอบคำถามนี้ อยากให้กลับไปย้อนดูคำว่า ไฮเอนด์คืออะไร ในบทการขายเครื่องเสียงไฮเอนด์

อย่างที่ทราบ เราเล่นเครื่องเสียงดีๆ (ซึ่งไม่จำเป็นต้องแพงลิบลิ่ว) ก็เพื่อ เข้าถึง “อารมณ์และจินตนาการ”ของผู้แต่งเพลง ของนักดนตรีผู้เล่น นักร้องผู้ร้อง จนถึงช่างบันทึกเสียง เราต้องการเก็บเกี่ยวทุกหยาดหยดของความตั้งใจของคนเหล่านั้น เพื่อความดื่มด่ำ หลุดโลกได้ยิ่งดี

เครื่องเสียงถูกๆที่มีดาษดื่นในตลาดให้ได้แต่ “เสียง” แต่ปราศจากอารมณ์ เครื่องเสียงระดับไฮไฟที่มีราคาสูงขึ้นมา เริ่ม “ถ่ายทอด” มากว่าการให้แต่ “เสียง” คุณเริ่มคล้อยอารมณ์ตามได้อย่างไม่ต้องเครียด

เครื่องเสียงระดับไฮเอนด์ที่มีราคาสูงถึงโคตรแพงระยับที่ดีพอ ดีมาก ดีเลิศ จะนำคุณไปอยู่ในเหตุการณ์ ดุจฟังจากของจริง อาจถึงขนาดลืมโลกได้เลย มันเหมือนเครื่องจักรข้ามเวลา (TIME MACHINE) ที่พาคุณล่องไปสู่การ แสดงต่างๆ จินตนาการหลากหลายของศิลปินได้อย่างไม่รู้จบ ไม่รู้เบื่อ ซึ่งมีแต่เครื่องเสียงระดับนี้เท่านั้นที่ทำได้ ไม่มีอะไรได้มาฟรีๆ เครื่องเสียงไฮเอนด์มักต้องมีราคาสูงกว่าปกติเนื่องจาก

1. ค่าประสบการณ์อันโชกโชนของผู้ออกแบบที่ต้องลึกซึ้ง พิถีพิถันอย่างไม่น่าเชื่อ
2. ค่าวงจรที่ต้อง “เผื่อ” และ “ป้องกัน” เผื่อรองรับทุกรูปแบบของสัญญาณ ต้องถ่ายทอดได้อย่างไม่ตกหล่น ไม่ขาด ไม่เกิน ป้องกันความผิดเพี้ยนที่จะเกิดขึ้น การรบกวนที่จะเกิดแม้น้อยนิดแค่ไหนในทุกรูปแบบของการกวน (ทุกรูปแบบจริงๆอย่างที่คนนอกฟังแล้ว เซ่อกินเลย พูดได้คำเดียวว่า “มีผลด้วยหรือ”)
3. การใช้อะไหล่อุปกรณ์ที่คัดทุกชิ้นด้วยการฟังและวัดคุณภาพอุปกรณ์ที่คัดเกรดสูงสุดเพื่อความคงทนและเสถียรที่สุดต่อสิ่งรบกวนทุกรูปแบบ อีกทั้งต้องมีค่าเที่ยงตรง ผิดพลาดน้อยที่สุด
4. การประกอบด้วยมือหรือกึ่งมือเพราะความพิถีพิถันหลายๆอย่างใช้เครื่องจักรไม่ได้
5. ตัวถังที่สวยงาม แข็งแรง ลดการกวนทุกรูปแบบ
6. การผลิตได้น้อย ทำให้ต้นทุนค่าแรง ค่าวัสดุสูงตาม
7. ค่าบริการหลังการขายที่ต้องระดับ “ชั้นหนึ่ง”
8. ค่าตลาดที่สูงลิ่ว (ค่าเชียร์,ค่าโฆษณา) และการขายได้เป็นจำนวนน้อย สำหรับผู้บริโภคที่ชาญฉลาดจะเลือกเครื่องเสียงไฮเอนด์ที่มีข้อ 8 น้อยที่สุดเพราะราคาจะถูกกว่ากันได้เป็นเท่าๆตัวทีเดียว ข้อ 8 นี้ทำให้ต้องบวกราคาขายถึงไม่ต่ำกว่า 100 % แต่ก็อย่าไปโทษว่าเขาตั้งราคาแพงเกินไป อย่าลืมว่า กว่าครึ่งของผู้ใช้เครื่อง เสียงไฮเอนด์ไม่มีความรู้ ซื้อเพราะสวย,ดูดี,หรูหราและ “โด่งดัง” (ซื้อแล้วโชว์ได้คุยได้ ไม่อายเพื่อนไฮโซด้วยกัน) ซื้อเพราะฟอกเงิน ฯลฯ ดังนั้น ไม่แปลกที่พวกเขาจะต้องจ่ายอีกครึ่งเป็นค่าสิ่งเหล่านี้

จ่ายถูกได้ดีมีหรือเปล่า? มันเป็นไปได้ หูของมนุษย์นี่แปลก การที่คุณจะได้ยินเสียงมีคุณภาพดีขึ้นอีกสักนิด คุณอาจต้องจ่ายสูงขึ้นเป็นเท่าตัวหรือกว่านั้นเช่น เครื่องเล่น CD ที่พอฟังได้ ไม่อุบาทว์หู ราคา 18,000 บาท คุณอาจต้องจ่ายถึง 96,000 บาท (เกือบ 5 เท่า) เพื่อคุณภาพที่ฟังออกว่า ดีกว่า 70 % และต้องจ่ายอีก 5 เท่าเพื่อให้ดีขึ้นไปอีกสัก 5 – 10 เปอร์ เซ็นต์ และต้องอีก 4 เท่าจากนี้เพื่อให้ดีขึ้นอีก 15 เปอร์เซ็นต์ จาก 18,000 บาทต้องจ่าย 1,800,000 บาท (100 เท่า) เพื่อดีขึ้นสัก 4 เท่า เขาเรียกว่า DIMINISHING RETURN (จ่ายอีกเยอะเพื่อดีขึ้นอีกนิดเดียว)

คนที่ฉลาดเล่นจะเลือกจุดที่ราคาเริ่มก้าวกระโดด อย่างกรณีข้างต้นคือที่ราคา 18,000 บาท เพราะถ้าถูกกว่านี้ (เอาเครื่องเล่น DVD มาเล่น CD และราคาต่ำกว่า 10,000 บาท) คุณภาพจะวูบลงอย่างน่าตกใจ

 หรืออย่างอินทริเกรทแอมป์เกือบจะเรียกว่า ไร้ชื่อเสียง (NO NAME) ราคา 25,000 บาท คุณภาพดีกว่าที่ราคาถูกกว่า นี้(ดีกว่าเป็นเท่าตัว) ขณะที่คุณภาพน้องๆหลายยี่ห้อระดับ 150,000 – 200,000 บาทที่ชื่อหอมกว่า จากที่มันราคา 25,000 บาท ขนาดว่ายี่ห้อที่ราคา 5 – 6 หมื่นบาท ก็ยังไม่ผ่านมัน จะเห็นว่าอินทริเกรทแอมป์ 25,000 บาท เครื่องนี้คือไฮเอนด์ที่คุ้มที่สุด สังเกตว่า ราคาที่ต่างกันของอินทริเกรทแอมป์ มีผลต่อคุณภาพที่ก้าวกระโดดได้น้อยกว่าเครื่องเล่น CD มาก เครื่อง เล่น CD 18,000 บาทไม่มีทางสู้ระดับ 100,000 บาทได้ แต่อินทริเกรทแอมป์ 25,000 บาทคุณภาพหายใจรดต้นคอระดับ 170,000 บาทได้

สำหรับลำโพงเป็นเรื่องที่ “หลากหลาย” มากอย่างยิ่ง เนื่องเพราะการเป็นผู้ผลิตลำโพงขายไม่ใช่เรื่องยุ่งยากสลับซับซ้อนอย่างการผลิตเครื่องเล่น CD หรือแอมป์ การก้าวเข้ามาทำธุรกิจลำโพงไม่ใช่ของยาก มีแหล่งวัตถุดิบให้เลือกหลากหลาย การแข่งขันด้านราคาจึงเป็นไปอย่างเข้มข้น แม้แต่ระดับไฮเอนด์ก็ยังมีมากกว่าการทำ “เครื่อง”มาก ลำโพงเป็นธุรกิจที่เกิดง่ายตายเร็ว คุณภาพลำโพงไฮเอนด์จึงมักกำหนดด้วยประสบการณ์ของผู้ออกแบบมากกว่าว่า “ฟังเป็นแค่ไหน” ลำโพงไฮเอนด์หลายๆยี่ห้อ (หลายๆคู่) เสียงและมิติใช้ไม่ได้เลย ไม่รู้ว่าทำออกมาขายได้อย่างไร บ้างก็เอาแต่ขายหุ่นหรู ใหญ่โตหนักๆ ดอกลำโพงเยอะๆหรือระบบลำโพงประหลาดๆแต่ผิดธรรมชาติ มันจึงดูเหมือนยากที่จะตัดสินใจ ด้วยความหลากหลายเหลือเกินนี้ แต่ขณะเดียวกันมันก็มีข้อดีคือ เปิดโอกาสให้สามารถเลือกได้หลากหลายรูปแบบและราคา ข้อสำคัญคือ อย่ายึดติดกับราคาว่าต้องแพงจัดจึงจะดี ต้องดูความเหมาะสม การนำมาใช้งานจริงที่บ้านเรา การขับว่ายากง่ายแค่ไหน (ตรงนี้สำคัญที่สุด) อย่าเพิ่งเชื่อเมื่อไปฟังที่ร้านเขา “จัดฉากไว้”

 บอกได้ว่า มีลำโพงคุณภาพน้องๆไฮเอนด์อยู่มากแต่ราคาถูกกว่ากันเป็น 10 เท่า ลำโพงวางหิ้งที่ทุ้มแหลมดีกว่าลำโพงวางพื้นก็มาก ลำโพงวางพื้น 3 ทางที่ดอกแค่ 6 นิ้ว ระดับวับ 15 นิ้วก็มีให้เห็น (ฟัง) ที่น่ากังวลอย่างที่สุดในการเลือกซื้อลำโพงก็คือ เนื่องจากมันเป็นอุปกรณ์เครื่องเสียงชิ้นเดียวที่ขึ้นอยู่กับอคูสติก,สิ่งแวดล้อมของห้องและการจัดวางตัวมันอย่างยิ่งยวด มีโอกาสอย่างมากที่คุณภาพเสียงจะออกมาเลวทั้งๆที่จริงๆมันดีมากๆเพียงเพราะคนขายติดตั้งไม่ถูกต้อง ไม่เป็นงาน

ทางออกสำหรับลำโพงระดับไฮเอนด์แพงๆคือ ขอให้ทางร้านนำไปสาธิตให้เราฟังกับชุดของเราที่บ้าน ในเงื่อนไขของเราเอง นั่นแหละค่อยมั่นใจได้ดีที่สุด

สำหรับลำโพงระดับรองๆลงมา ร้านอาจไม่สะดวกที่จะให้ลองฟังที่บ้าน เราก็ขอรายชื่อลูกค้าจากตัวแทนนำเข้าแล้วขอโทรศัพท์ไปสอบถามจากผู้ที่ซื้อไปแล้วหลายๆคน (หลายๆเงื่อนไข หลายๆลักษณะชุด,ห้อง)