"ลำโพงTransmission Lin"

โดย...อ. ไมตรี ทรัพย์เอนกสันติ

เมื่อร่วม 40 ปีมาแล้ว ในความพยายามจัดการเรื่อง  "ทำอย่างไรจะให้ได้เสียงทุ้มที่ลงลึกและกระหึ่มขี้น" 
สมัยนั้น กรวยของดอกลำโพงเกือบทั้งหมด ทำจากกระดาษ มีการเคลือบด้วยวัสดุแตกต่างกันไป กรวยประเภทนี้มีข้อเสียคือ ทุ้มลงได้ไม่ลึก และจากการที่พยายามทำระบบลำโพงให้มีความไวสูง อย่างน้อยก็ 92 dB/w/m เพราะแอมป์ที่ใช้มักมีกำลังขับต่ำ (เครื่องหลอด 3-35 wrms/ข้าง.  เครื่องทรานสซิสเตอร์ 25-75 wrms/ข้าง ที่ 8 โอห์ม )

การใช้ดอกลำโพงที่มีความไวสูง 100-110 dB/w/m มาใส่ในระบบลำโพง ต้องยอมรับว่า เสียงทุ้มจะลงไม่ลึกเอาเสียเลย อาจได้สัก 100 Hz ซึ่งคงไม่พอเพียง ทุ้มจะห้วน แข็ง เป็นไม้หน้า 3   จึงมีการออกแบบให้ลมหลังดอกลำโพงเสียงทุ้ม วิ่งผ่านท่อวกวน พับไปมาภายในตู้ ก่อนออกสู่ภายนอก มาเสริมลมที่ออกจากหน้าดอกโดยตรง ( เรียกระบบTransmission Line)    ซึ่งถ้าออกแบบดีๆอย่างลงตัว( ยากมาก) ก็อาจได้เสียงทุ้มที่เหมือน  "ลึกขึ้น มากขี้น" ( ไม่ได้บอกว่า " ดีขึ้น " )

ข้อเสียของระบบTransmission Line คือ
 1. ออกแบบยากมาก
 2. แพงมากเพราะใช้วัสดุเยอะ ใช้เวลามาก 
 3. ตัวตู้มักใหญ่เกะกะและหนักมาก หาที่วางยาก
 4. เสียงทุ้มที่ออกมาจากท่อ ยังไงก็มาช้ากว่าที่ออกตรงจากหน้าดอกทำให้ยากที่ทุ้มทั้ง  2 จะหล่อหลอมเป็นหนึ่งเดียวกัน ทุ้มจากท่อที่มาช้ากว่า กลายเป็น  " เงา หรือ ทุ้มก้อง"  ความคมชัด กระชับ รายละเอียด ของทุ้มจะเสียไป ยังผลเสียลามต่อไปถึงเสียงกลาง และแหลม

วิธีแก้ของพวกระบบ TramsmissionLine  คือหลึกเลี่ยงใช้ดอกลำโพงที่มีความฉับ ไว เช่นกรวยโลหะ กรวยสารสังเคราะห์ เพราะจะยิ่งฟ้องปัญหาดังกล่าว โดยยอมสูญเสียความสด กระจ่างมีชีวิตชีวา ของดอกกรวยสังเคราะหรือโลหะ
 5. ด้วยสาเหตุดังกล่าว จึงไม่มีTransmissionLine คู่ไหนให้ ทรวดทรงและตำแหน่ง มิติเสียง ที่ดีเลย

จากข้อเสียถึง 5 ข้อที่หนักหนาสาหัสดังกล่าว ลำโพงระบบ TransmissionLine 
จึงแทบสูญพันธุ์ไปเลย 
ประกอบกับ ปัจจุบัน แอมป์กำลังขับสูงๆเป็น 100 w ขึ้นไป ทั้งหลอดและทรานสซิสเตอร์  ก็มีการผลิตออกมามาก ราคาก็ไม่ได้แพงลิบลิ่ว( โดยเฉพาะเครื่องทรานสซิสเตอร์ ) จึงสามารถออกแบบระบบ ลำโพงที่กินวัตต์หน่อย เช่น ความไวแค่85-92 dB/w/m แต่ให้เสียงทุ้มลงได้ลึกถึง 35 Hz สบายๆ โดยขนาดตู้ก็ไม่ต้องใหญ่โต หนัก เกะกะ วางหิ้งก็ยังได้ ที่สำคัญ ราคาถูกกว่าระบบTransmissionLine( 3  เท่าขึ้นไป)

จึงเป็นอันว่า ตอกฝาโลงลำโพงระบบTransmissionLine ได้เลย
 ( อย่าลืมอ่าน " ลำโพงระบบฮอร์น น่าเล่นหรือไม่ ")