การปรับปรุงภาพระดับเทพ ในระบบโปรเจคเตอร์

โดย...อ. ไมตรี ทรัพย์เอนกสันติ

ในการชมภาพยนตร์ที่บ้าน คงปฏิเสธไม่ได้ว่า การได้ดูภาพที่มีขนาดใหญ่มากเป็น 80 นิ้วขึ้นไป (วัดทแยงมุม) จะให้ความรู้สึกสมจริงที่สุด ซึ่งสำหรับภาพขนาดนี้ ถ้าเป็นระบบจอภาพ ต้องใช้จอ LED หรือ PLASMA ขนาด 80 นิ้ว (ทแยง) ขึ้นไป ต้องสนนราคา PLASMA 80 นิ้ว (PANASONIC ราคาอยู่ที่ประมาณ 2 ล้านบาท? 102 นิ้ว PLASMA ที่ประมาณ 3 ล้านบาท ใหญ่สุดที่ PANASONIC นำออกโชว์คือ 150 นิ้ว ก็คงไม่หนี 5 ล้านบาท) ซึ่งคงสุดเอื้อม (ฝัน) สำหรับชาวบ้านทั่วๆไป (ทั้งรุ่น 105 นิ้ว และ 150 นิ้ว มีคนเล่นแล้วในบ้านเรา)

?????? ดังนั้น การเล่นระบบฉายภาพเข้าจอที่กำแพง (โปรเจคเตอร์) จึงน่าจะเป็นทางออกที่ดีที่สุด เป็นไปได้มากที่สุด โดยคุณสามารถเริ่มระบบภาพได้ที่ต่ำกว่า 3 หมื่นบาทจนถึงเป็นล้านกว่าบาท (ไม่นับเครื่องเล่น)

?????? พูดง่ายๆว่า ถ้าสามารถควบคุมความสว่างของห้องดูได้ ควรเล่นระบบฉายภาพ จะให้ภาพที่สมจริงเป็นธรรมชาติมากที่สุด ยิ่งปัจจุบันพวกจอแบน LCD, PLASMA สรรหาวงจรช่วยภาพมากขึ้นเท่าไร ภาพยิ่งเป็นธรรมชาติน้อยลงเท่านั้น มิพักต้องพูดถึงระบบ 3 มิติที่น่าสนใจ แต่ดูแล้วมึน มีโอกาสเป็นจิตประสาท

?????? เทคนิคการเพิ่มคุณภาพของภาพที่จะพูดถึงนี้ ใช้ได้กับชุดโปรเจคเตอร์ทุกระดับชั้นราคา ยิ่งเป็นชุดเล็ก เรายิ่งต้องทำทุกวิถีทางที่จะ เค้น คั้น เอาทุกหยาดหยดของคุณภาพออกมาทุกเม็ด ต้องให้สูญเสียน้อยที่สุด ต่างจากชุดใหญ่ๆประเภทเกือบครึ่งล้านบาทที่ทุกอย่าง ?เหลือเฟือ?

?????? การปรับปรุงคุณภาพของภาพในการดูจากโปรเจคเตอร์

1.??? ต้องปิดห้องให้มืดสนิทที่สุดเท่าที่จะทำได้ ป้องกันแสงอื่นๆไปเลียจอ ภาพจะจืด ถ้าใช้ม่านปิดหน้าต่าง ควรมีม่านอีกชั้นที่เป็นสีดำด้านหนึ่ง และเทาคล้ายอลูมิเนียมอีกด้าน ม่านนี้จะบังแสงได้ดีที่สุด ลดวัตถุสะท้อนแสงต่างๆในห้อง เช่น พื้นกระเบื้องขาว, โต๊ะขาว, เตียงนอนสีสว่างๆ, กระจกเงา

2.??? ถ้าทำได้ สิ่งแวดล้อมในห้องดูควรสีดำ หรืออย่างน้อยที่สุด บริเวณรอบๆจอรับภาพควรมีสีดำเป็นกรอบล้อมรอบจอไม่ต่ำกว่า 1.5 เมตร (ยิ่งมากยิ่งดี) จะทำให้ภาพคมชัด หลุดลอย สว่างมากขึ้น

3.??? ถ้าทำได้ควรทำแถบสีดำเป็นแถบยาวไว้บังส่วนของจอที่เหลืออยู่บนและล่างของตัวภาพที่ดูจริง (แถบทั้ง 2 นี้ปรับสูง-ต่ำได้) เพื่อไม่ให้เห็นจอเวลาดูหนังที่ถ่ายทำระบบจอกว้างมากๆ ประเภท ซีเนมาสสโคปหรือทำแถบดำแนวตั้ง ปิดจอเปล่าที่โผล่ออกมาซ้ายขวา กรณีดูภาพ 4:3 (ไม่ควรยืด, ขยายให้เต็มจอคุณภาพจะลดลง) มีจอบางยี่ห้อทำมาพิเศษ สามารถเลื่อนแถบดำบังจอบนล่าง,ซ้าย-ขวาได้ น่าสนใจมาก

4.??? เลือกจอที่มีอัตราขยายแสง (GAIN) กำลังพอเหมาะ ลงตัวกับพลังความสว่างของตัวฉายและระยะดู รวมทั้งสภาพแวดล้อมรอบข้าง (ปิดไฟมืดสนิท หรือ เปิดไฟ) เช่นถ้าเป็นตัวฉายแบบ LED ตัวเล็ก ให้ความสว่างได้แค่ 300-800 ANSI LUMAINS ต้องใช้จอที่มี GAIN สัก 1:3 เป็นอย่างน้อย ที่ขนาดภาพไม่เกิน 70 นิ้ว - 78 นิ้ว (ทะแยง) ให้ห้องมืดสนิท

5.??? ถ้าเป็นงานสัมมนา, บรรยาย, เปิดตัวสินค้า ในสถานที่ที่เปิดไฟตามปกติ ตัวฉายควรมีพลังสว่างตั้งแต่ 2500 ANSI LUMAINS ขึ้นไป (อาจต้องถึง 5000 LUMAIN) กับจอ GAIN ตั้งแต่ 2 ขึ้นไป ในขนาดไม่เกิน 120-150 นิ้วทะแยง

6.??? อย่าให้ลมจากเครื่องปรับอากาศมาเป่าสะบัดจอรับภาพให้สั่นพริ้ว

7.??? ถ้าดูในบ้าน ระยะห่างจากจอประมาณ 3-4 เมตร ไม่ควรใช้จอหรือดูภาพเกินกว่า 80 นิ้ว (ทะแยง) เพราะถ้าใหญ่ไป ภาพจะจืดลง และมิติของงสิ่งต่างๆในภาพจะแบน ไม่มีทรวดทรง ไม่มีสเน่ห์ ดูเป็นพรืดไม่แยกแยะ ยิ่งภาพใหญ่มาก ดูแล้วจะเมา อย่าลืมว่า ขณะเปิดไฟ ยังไม่ฉายภาพใดๆ จอ 70-80 นิ้ว อาจดูเล็กไม่อะร้าอะร่าม แต่ถ้าปิดไฟมืด ภาพที่ได้จะไม่รู้สึกเล็กเลย (ถ้าดูใกล้ไป แสงโดยรวมสว่างไปจนเคืองตา ตาจะแยกความอ่อนแก่แสงไม่ได้ กลับกัน ถ้านั่งห่างเกินไป แสงโดยรวมจางเกินไป ตาก็แยกความอ่อนแก่แสงไม่ออก นี่คือเหตุผลที่ภาพแบน

8.??? จอบางรุ่น ถ้าเรามองดูมุมต่ำเช่น นอนบนเตียงดู ความสว่างของภาพจะลดวูบลง แม้ว่าจะคุยว่าเป็นจอ GAIN สูงก็ตาม จึงต้องคำนึงถึงตรงนี้ด้วย (คิดถึงสภาพการใช้งานจริง)

9.??? เป็นเรื่องแปลก ถ้าเราทำได้ควรให้แสงจากเครื่องฉายตกกระทบบนจอเป็นมุมตั้งฉาก 90 องศากับจอภาพที่ได้จะดูดีมีมิติ, มีทรวดทรงดีที่สุด พยายามหลีกเลี่ยงการยิงแสงแล้วไปแก้ภาพที่เป็นสี่เหลี่ยมคางหมู โดยกดแก้ที่เครื่องฉาย ซึ่งวิธีนี้จะทำลายความคมชัดบริเวณภาพที่ถูกยืดออก และมิติภาพโดยรวมจะเสีย

10.? ไม่ควร ?นั่งดู? ภาพจากจอที่ติดตั้งสูงจนต้องเงยหน้าเอียงคอดู สักพักจะเมื่อยคอ (เกร็ง) นอกจากเอนนอนดู ถ้าต้องนั่งดู ควรติดตั้งจอให้อยู่ในระดับสายตา หรือเตี้ยหน่อย จะดูสบายกว่าเยอะเลย (ถ้าต้องนั่งดู)

11.? ควรลงทุนกับจอคุณภาพสูงไว้ก่อน ถ้ามีงบสูงพอ (ในกรณีเช่น ระดับตัวฉาย + จอ ไม่เกิน 100,000 บาท)? เพราะตัวฉายมีแต่ดีขึ้นๆ และถูกลงๆทุกวัน แต่จอซื้อดีไปเลย ใช้ได้ตลอด (จอก็เหมือนลำโพงในระบบเครื่องเสียง)

12.? ตัวฉายต้องอยู่นิ่งที่สุด โดยเฉพาะถ้าเป็นระบบสร้างภาพด้วยชิพกระจกจิ๋ว (DMD) ในระบบ DLP อย่าให้ถูกสั่นด้วยเสียงทุ้ม, จากซับ

13.? ถ้าทำได้ ควรอัพเกรดเปลี่ยนสายไฟ AC ของตัวฉาย และตัวเครื่องเล่น (เอาแค่สายระดับไม่เกิน 9,000 บาท ก็น่าจะคุ้มที่สุด)

14.? เพิ่มตัวกรองไฟให้ตัวฉายและตัวเล่น (ขอแนะนำยี่ห้อ PHD 2 เป็นหัวปลั๊กไฟ มีตัวกรองสัญญาณรบกวนอยู่ข้างใน เอาเสียบเคียงคู่กับเต้าเสียบตัวเมียของสายไฟ AC ของตัวสาย และตัวเล่น

15.? ถ้าไหวควรเลือกตัวฉายที่ให้ความละเอียดได้ขนาด FULL HD (1080P NATIVE) คือมันแสดง FULL? HD ได้จริง ไม่ใช่แค่รับได้ แต่แสดงไม่ได้ หรืออย่างน้อยที่สุดก็ควร HD READY คือ แสดงภาพได้ระดับ 720P NATIVE

16.? เวลาจะปรับความสว่าง, สีสันภาพ ต้องเลือกแผ่นที่ได้มาตรฐานและฉากที่สว่าง ไม่ใช่ฉากกลางคืน, ตอนเช้า, หัวค่ำ ควรปรับด้วยหนังที่คนแสดง ไม่ใช่หนังการ์ตูน แผ่นสารคดีดีที่สุด (เช่น แผ่น BARAKA ทั้ง DVD หรือ Bluray หรือ AMAZON) หลีกเลี่ยงปรับจากแผ่นหนังวิทยาศาสตร์(ไซน์ไฟน์) , หนังผี, หนังแฟนตาซี (หนังเรื่อง THE SOUND OF MUSIC ก็ได้....Bluray ดีมาก)

17.? อย่าใช้จอประเภทโปรงเสียงที่คุยว่า ทำให้เสียงจากลำโพงเซ็นเตอร์ที่วางไว้หลังจอ ยิงเสียงผ่านทะลุจอได้ เพราะไม่จำเป็นเลย เราสามารถติดตั้งลำโพงเซ็นเตอร์เหนือจอแล้วเอียงยิงเสียงลงมาที่ตำแหน่งดูได้หรือใช้ระบบดับเบิ้ลเซ็นเตอร์ ใช้เซ็นเตอร์ 2 ตู้วางซ้ายขวาของจอ (ก็ได้เสียงกลางจอได้) การยิงเสียง ?ทะลุ? จอ ทำให้จอสั่นพลิ้ว ความคม, นิ่งของภาพก็เสีย จอพรุนจะลดความสว่างลง? อย่างน้อยครึ่งหนึ่ง (เพราะไม่มีเนื้อจอมาสะท้อนแสงเป็นภาพกลับออกมาหาเรา)

18.? อย่าวางเครื่องเล่น, เครื่องเสียง ทับซ้อนกัน เสียงจะหุบไม่เปิดโปร่ง บรรยากาศหุบ ภาพแย่ลง

19.? แท่นรองเครื่อง (ที่ขายกันเป็นหมื่นบาท) บางยี่ห้อใช้แล้วภาพแบนลง ความเป็นตัวตน เป็นชิ้นเป็นอันมีทรวดทรง เสียหมด (เสียงตื้อขึ้นด้วย)

20.? สายภาพ HDMI ควรใช้ของดีระดับอย่างน้อย 4-5 พันบาท จะให้ภาพมีเสน่ห์ มีมิติ คมชัด เม็ดภาพนิ่งการเคลื่อนไหวราบรื่น ภาพมีพลังกว่าสายถูกๆ และถ้าไหวก็ขยับถึงระดับ 11,000 บาท (รองรับ 1.4 A ขึ้นไป) ราคาที่พูดถึงต่อ 1 เมตร/เส้น
????????????? สาย HDMI ถูกๆ อันตรายมากเพราะ ขาเสียบกว่าสิบขาเล็กมากๆ เกิดขาหักงอช๊อตกัน เครื่องเล่น? หรือเครื่องฉายมีสิทธิ์พังได้เลย
????????????? สายภาพดีๆจะช่วยให้เสียงดีขึ้นด้วย (มีผลถึงกัน!) อย่าลืมลองสลับทิศทางด้วย กลับหัวหาง เลือกที่ให้เสียงเป็นตัวตนดีกว่า ภาพก็จะดีกว่าด้วย

21.? ถ้าสามารถใช้ตัวถอดสัญญาณเสียงดิจิตอลเป็นเสียงอนาลอก (DAC) ภายนอกเครื่องเล่นได้ นอกจากเสียงอาจดีขึ้นแล้ว ภาพจะดีขึ้นได้ด้วย (สายดิจิตอลจากเครื่องเล่นไป DAC ก็มีผลต่อเสียงและภาพ)

22.? ต้นน้ำสำคัญที่สุด จงเลือกเครื่องเล่น Bluray ไว้ก่อนแม้จะเอาไว้ดูแผ่น DVD หรือ VCD ก็ตาม (ไม่ใช่เครื่องเล่น Bluray ทุกเครื่องจะเล่นแผ่น VCD ได้) เครื่องเล่น Bluray ที่ราคาต่ำกว่า 3900 บาทจริงๆ ไม่คุ้มเลย ถ้าเปิดดูภายในจะรู้ว่าจ่ายเพิ่มอีกแค่ 1,000 บาท (จาก Bluray 2990 บาท เป็น 3990 บาท) อุปกรณ์ภายใน, ช่องต่อออก คนละเรื่องเลย

23.?? ไม่จำเป็นก็ไม่ควรเลือกอัพสเกลภาพจากแผ่น DVD (480P หรือ 576P) เป็น 720P หรือ 1080 i/1080P หรือ 2K เป็น 4K (ภาพจืดขึ้นแบนลง)แม้ว่าที่เครื่องเล่น DVD หรือ Bluray จะให้เราอัพความละเอียดนี้ได้ เพราะภาพจะกลับดูนุ่ม, โพลน ขึ้น แบน ไม่ได้คมชัดขึ้น เผลอๆเบลอขึ้น กระตุกมากขึ้น ความเป็นประกายลดลง ความเป็นตัวตน ทรวดทรง ลงด มีแผ่น DVD น้อยมากที่อัพแล้วดีขึ้น (มักเป็นแผ่น PALเช่นหนังไหย) แต่ที่แน่ๆอัพภาพแล้ว เสียงแย่ลง ความมีวิญาณ สอดใส่อารมณ์ลดลง (ยิ่งดูคอนเสริต, คาราโอเกะ ยิ่งฟังออกชัด) แม้เล่นแผ่น Bluray ลองปล่อยสัญญาณภาพแค่ 480i/576i เสียงและภาพที่ได้? คุณจะตกใจเลย

24.? บางครั้งการต่อสายภาพผ่านรีซีฟเวอร์เซอราวด์ (AVR) รุ่นท๊อปๆ ระดับเป็นแสนบาทขึ้นไป ภาพอาจดูดีขึ้น แต่ก็ไม่ใช่เรื่องฉลาดเลยที่เอาสัญญาณภาพส่งเข้าไปรบกวนคุณภาพเสียงของเครื่อง AVR ถ้าเน้นคุณภาพเสียงสูงสุด ควรต่อสายภาพตรงจากเครื่องเล่นไปตัวฉาย ถ้าจะดูเมนูของ AVR ก็ต่อสายภาพต่างหากจาก AVR ไป INPUT อื่นของตัวฉาย แล้วกดสลับ INPUT ดูเอา

25.? หลีกเลี่ยงการมีโทรศัพท์มือถือ, PC, กล้องดิจิตอล, นาฬิกาควอตซ์ (ข้อมือ, ตั้งโต๊ะ, แขวนฝา), iPod, iPad, โน้ตบุ๊ค อยู่ในห้องดูหนัง, ฟังเพลง เพราะป่วนคุณภาพเสียงและภาพ

26.? ถ้าทำได้ เวลากดใช้รีโมทควรถือรีโมทให้ตรงกับช่องรับสัญาณรีโมทให้มากที่สุด จะได้ภาพและเสียงดีที่สุด (ถ่านในรีโมทก็มีผล ควรใช้ของดีมีคุณภาพ ดีที่สุดคือ ENERGIZER LITHIUM ขนาด AAA หรือ AA รคาเท่ากัน 200-210 บาท/2 ก้อน มีขายที่ร้าน Boots (ขายเครื่องสำอาง, ยา) ในห้าง

27.? ต้องปรับภาพเป็น รู้ว่าภาพที่ดีถูกต้องเป็นอย่างไร สำคัญที่สุด ต่อให้ผ่านมา 26 ข้อดีที่สุด แต่ถ้าปรับไม่เป็นก็จบ

28.? ผลึกบางอย่างเช่น อาเกต, ควอตซ์ใส, ฯลฯ วางบนเครื่องฉาย ภาพจะใสมีประกายขึ้น

หมายเหตุ เทคนิคเหล่านี้หลายข้อนำไปใช้ได้กับจอภาพ LCD, PLASMA เช่นกัน โดยขอเพิ่มเติมว่า ไฟ AC ที่เข้าจอต้องวิ่งนิ่ง และเครื่องเล่น เครื่องเสียง ต้องไกลจากจอภาพ LCD, PLASMA ให้มากที่สุด (อย่างน้อยๆ 2 เมตรขึ้นไป)